HỘI KHKT AN TOÀN VÀ VỆ SINH LAO ĐỘNG VIỆT NAM 10 NĂM XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN

Công tác An toàn vệ sinh lao động (ATVSLĐ) với nội dung chủ yếu là chăm lo cải thiện điều kiện làm việc (ĐKLV), phòng chống TNLĐ và BNN, bảo đảm an toàn và bảo vệ sức khoẻ NLĐ là một chính sách kinh tế - xã hội lớn của Đảng và Nhà nước ta, là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, là nhiệm vụ của các cấp uỷ Đảng, các cấp chính quyền, các tổ chức, cá nhân, của NSDLĐ và NLĐ, đồng thời đó cũng là nhiệm vụ của các nhà quản lý, các cán bộ khoa học công nghệ, cán bộ Công đoàn và những người hoạt động thực tiễn có liên quan trong sản xuất. Bên cạnh tính pháp lý và tính khoa học kỹ thuật, công tác ATVSLĐ có tính quần chúng rộng rãi. Bởi vậy việc tổ chức và vận động đông đảo các nhà quản lý, nhà khoa học, NLĐ hoạt động ATVSLĐ có một ý nghĩa hết sức quan trọng.

Để đáp ứng yêu cầu mới của đất nước và góp phần thúc đẩy công tác ATVSLĐ của nước ta, thể theo nguyện vọng của đông đảo các cán bộ quản lý, cán bộ KHKT hoạt động trong lĩnh vực ATVSLĐ và được sự giúp đỡ của Tổng LĐLĐVN và Viện nghiên cứu KHKT BHLĐ, tháng 12/2001 Ban Vận động thành lập Hội KHKT ATVSLĐ Việt Nam đã ra đời. Đoàn Chủ tịch TLĐLĐVN đã có văn bản ủng hộ và đồng ý bảo trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho sự hoạt động của Hội. Đoàn Chủ tịch Hội đồng T.Ư Liên hiệp các Hội KH và KT Việt Nam cũng đã có công văn gửi Ban Tổ chức cán bộ Chính phủ (sau này là Bộ Nội vụ) nhất trí với đề nghị của Ban Vận động về việc xin thành lập Hội KHKT ATVSLĐ Việt Nam nằm trong Liên hiệp Hội và đề nghị Ban Tổ chức cán bộ Chính phủ cho phép được thành lập Hội. Bộ trưởng Bộ LĐ-TB và XH, với tư cách là cơ quan quản lý Nhà nước về lĩnh vực ATVSLĐ đã có công văn thông báo đồng ý và ủng hộ việc thành lập Hội KHKT ATVSLĐ Việt Nam.

Trên cơ sở các văn bản pháp lý và sự ủng hộ, tạo điều kiện nói trên, Ban Vận động thành lập Hội KHKT ATVSLĐ Việt Nam đã tích cực hoạt động và được đông đảo các nhà quản lý, các cán bộ KHKT, cán bộ chuyên trách ATVSLĐ tích cực hưởng ứng, tham gia.

Ngày 6/9/2002, Bộ trưởng Bộ Nội vụ đã ký quyết định số 02/2002/QĐ-BNV cho phép thành lập Hội KHKT ATVSLĐ Việt Nam. Đúng 6 tháng sau ngày Bộ trưởng Bộ Nội vụ ra quyết định, ngày 6/3/2003, Đại hội lần thứ nhất - Đại hội thành lập Hội KHKT ATVSLĐ Việt Nam đã diễn ra tại Thủ đô Hà Nội. Tại Đại hội hàng trăm cán bộ khoa học, cán bộ quản lý, cán bộ Công đoàn và những nhà hoạt động thực tiễn trong lĩnh vực ATVSLĐ đã cùng nhau trao đổi, thảo luận về tôn chỉ, mục đích, chức năng, nhiệm vụ của Hội, xây dựng chương trình hành động và thông qua Điều lệ của Hội và bầu BCH Trung ương Hội đầu tiên gồm 45 ủy viên. Hội KHKT ATVSLĐ Việt Nam chính thức trở thành thành viên của Liên hiệp các Hội KH và KT Việt Nam.

Trong 10 năm qua, kể từ ngày thành lập, bám sát tôn chỉ, mục đích, chức năng, nhiệm vụ của Hội đã nêu trong Điều lệ, Hội ATVSLĐ Việt Nam đã nỗ lực, cố gắng, huy động cán bộ, hội viên tích cực hoạt động vì sự phát triển công tác ATVSLĐ của nước ta. Những kết quả chủ yếu mà Hội ATVSLĐ Việt Nam đã đạt được trong 10 năm qua được thể hiện trên các mặt chủ yếu sau đây:

1. Hội đã tích cực vận động phát triển Hội viên và xây dựng tổ chức Hội. Đến nay Hội ATVSLĐ Việt Nam đã có tổ chức ở 3 cấp: Trung ương, Hội Tỉnh, Thành phố và Chi Hội cơ sở. Hiện nay Hội ATVSLĐ Việt Nam có 13 Chi Hội trực thuộc, là những Chi Hội được thành lập ở các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp của Trung ương ở cả 3 miền và 2 Tỉnh Hội là tỉnh Hội Thái Nguyên và tỉnh Hội Hải Dương, với hàng chục đơn vị, chi hội cơ sở. Tổng số hội viên của Hội hiện nay là gần 1.000 người, bao gồm cả những hội viên đang làm việc trong các cơ quan đơn vị và cả những hội viên đã nghỉ hưu. Ngoài ra Ban Vận động thành lập Hội ATVSLĐ thành phố Hà Nội đang hoạt động để tiến tới xin phép thành lập Hội ATVSLĐ thành phố Hà Nội trong thời gian qua.

2. Thực hiện chức năng tư vấn, phản biện, giám định xã hội, trong nhiều năm qua Hội đã tham gia đóng góp ý kiến cho nhiều văn bản pháp luật, chỉ thị, nghị quyết của Đảng, Nhà nước về ATVSLĐ, đặc biệt đã cử người và tham gia đóng góp ý kiến bằng văn bản cho dự thảo Chương trình Quốc gia về ATVSLĐ giai đoạn 2006 - 2010 và 2011 - 2015, đã tổ chức nghiên cứu, mở Hội thảo, tham gia đề xuất ý kiến, trao đổi về những vấn đề quan trọng cần nghiên cứu trong việc xây dựng dự thảo Luật ATVSLĐ sắp tới của nước ta.

3. Phát huy thế mạnh của mình là có nhiều cán bộ, hội viên là những chuyên gia có nhiều kinh nghiệm, đã công tác lâu năm trong lĩnh vực ATVSLĐ, Hội đã có nhiều đóng góp cho công tác thông tin, tuyên truyền, huấn luyện, phổ biến kiến thức về ATVSLĐ. Hội và Trung tâm trực thuộc của mình đã tổ chức hàng trăm lớp huấn luyện ATVSLĐ cho hàng ngàn NSDLĐ và NLĐ; tổ chức biên soạn nhiều tài liệu, bài giảng, sách tham khảo có giá trị về ATVSLĐ. Trong 10 năm qua, Hội đã chủ trì hoặc phối hợp với một số Bộ, ngành, tổ chức liên quan, tổ chức hàng mấy chục cuộc Hội thảo khoa học với nhiều loại chủ đề khác nhau, có nhiều Hội thảo với hàng trăm người tham dự và có cả sự tham gia của quốc tế, đã đưa ra những Kết luận và Khuyến nghị được gửi đến các cơ quan quản lý Nhà nước, các tổ chức liên quan. Các số đặc san, bản tin, tờ gấp, tranh BHLĐ, các bài báo đăng trên các báo và tạp chí trong và ngoài nước, các buổi toạ đàm, trao đổi trên sóng truyền hình, phát thanh v.v... đã góp phần tuyên truyền, phổ biến kiến thức về ATVSLĐ cho cộng đồng. Trung ương Hội và các Hội Tỉnh, Chi Hội đã có nhiều hoạt động góp phần thúc đẩy phong trào quần chúng hoạt động về ATVSLĐ, hưởng ứng Tuần lễ Quốc gia hằng năm về ATVSLĐ và PCCN, tham gia các hoạt động tuyên truyền, phổ biến kiến thức, tư vấn, hỗ trợ hoạt động phát huy sáng kiến, cải thiện ĐKLV ở cơ sở, doanh nghiệp.

4. Trong những năm qua, các cán bộ, hội viên của Hội đã chủ trì thực hiện thành công hàng chục đề tài khoa học cấp Bộ và một số dự án đưa tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất. Trong số đó có những đề tài khoa học có ý nghĩa như nâng cao hiệu quả công tác thông tin, tuyên truyền huấn luyện về ATVSLĐ cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa; nghiên cứu đề xuất các chế độ chính sách ATVSLĐ,  phòng chống TNLĐ, BNN cho các nghệ sĩ xiếc, múa, điện ảnh; vấn đề xã hội hoá hoạt động ATVSLĐ v.v... có giá trị khoa học và thực tiễn.

5. Hội ATVSLĐ Việt Nam là thành viên tích cực, có trách nhiệm và đóng góp cho Tổ chức ATVSLĐ khu vực Châu Á - Thái Bình Dương (APOSHO) từ năm 2004 đến nay. Hội có quan hệ cộng tác, trao đổi thông tin với Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) và nhiều tổ chức về ATVSLĐ của một số quốc gia trên thế giới như Hàn Quốc, Singapore, Nhật Bản, Malaysia...

Đạt được những kết quả nêu trên là nhờ sự nỗ lực cố gắng của đông đảo các cấp Hội và hội viên, những người đã lấy mục tiêu cao cả vì bảo vệ tính mạng và sức khoẻ NLĐ nước ta mà phấn đấu. Các cán bộ và hội viên của Hội, trong đó có nhiều người đã công tác liên tục hàng mấy chục năm trong lĩnh vực ATVSLĐ cho đến lúc về hưu và giờ đây tuy tuổi đã cao, sức khoẻ có hạn chế, nhưng vẫn còn đầy nhiệt tình, tâm huyết tiếp tục cống hiến cho sự nghiệp ATVSLĐ thông qua các hoạt động của Hội ATVSLĐ Việt Nam. Cũng có nhiều cán bộ, hội viên vẫn đang còn tại chức, đã nỗ lực phấn đấu vừa hoàn thành tốt nhiệm vụ công tác ở đơn vị, vừa tham gia tích cực vào công tác Hội. Hoạt động của Hội ATVSLĐ Việt Nam là một hoạt động phi lợi nhuận, không vì lợi ích kinh tế bản thân, mà vì ý nghĩa xã hội và nhân đạo sâu sắc, góp phần cho sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Vì vậy, tham gia hoạt động Hội là trước hết đòi hỏi phải có nhiệt tình, tâm huyết, dành công sức và thời gian cho Hội, thậm chí có lúc phải dành cả những chế độ thù lao cá nhân ít ỏi khi thực hiện các đề tài, nhiệm vụ để góp kinh phí cho Hội hoạt động, vì Hội không hề có được sự trợ cấp kinh phí nào cả mà phải tự lo liệu lấy kinh phí cho hoạt động của mình trong những năm qua.

Hội ATVSLĐ Việt Nam xin chân thành cảm ơn nhiệt tình và tâm huyết tham gia hoạt động Hội trong 10 năm qua của nhiều cán bộ quản lý, nhà khoa học, cán bộ Công đoàn, cán bộ chuyên trách ATVSLĐ, là những cán bộ và hội viên của Hội đã nghỉ hưu hoặc đang tại chức cùng đông đảo cộng tác viên thân thiết của Hội đã đóng góp cho sự trưởng thành và phát triển của Hội ATVSLĐ Việt Nam nói riêng và cho sự nghiệp ATVSLĐ nói chung của nước ta.

Những kết quả mà Hội ATVSLĐ Việt Nam đạt được trong 10 năm qua cũng gắn liền với sự quan tâm chỉ đạo, giúp đỡ, tạo điều kiện của Liên hiệp các Hội KH và KT Việt Nam, tổ chức chính trị - xã hội của đội ngũ trí thức Khoa học và Công nghệ Việt Nam, mà Hội ATVSLĐ Việt Nam là một thành viên. Kết quả đó cũng gắn liền với sự quan tâm giúp đỡ của các Bộ quản lý Nhà nước liên quan đến hoạt động Hội như Bộ Nội vụ, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội. Đặc biệt, kết quả đó có được là nhờ có sự ủng hộ, giúp đỡ nhiệt tình của Tổng LĐLĐVN, cơ quan bảo trợ cho Hội ngay từ khi mới ra đời Ban Vận động thành lập Hội, nhờ có sự giúp đỡ cụ thể về địa điểm làm việc, về một số chi phí hoạt động, kể cả việc bố trí cán bộ tham gia hoạt động Hội, của Viện nghiên cứu KHKT Bảo hộ lao động, Tổng LĐLĐVN. Sự giúp đỡ, ủng hộ, công tác phối hợp của một số cơ quan Nhà nước và Tổ chức Công đoàn như Cục An toàn Lao động, Bộ LĐ-TB và XH, Công đoàn Viên chức Việt Nam, các LĐLĐ Thái Nguyên, Đồng Nai, của một số Hội ngành toàn quốc, một số Liên hiệp các Hội KHKT của địa phương v.v... cũng rất quý báu đối với Hội. Hội ATVSLĐ Việt Nam xin bày tỏ lời cảm ơn chân thành đối với sự quan tâm chỉ đạo, ủng hộ, giúp đỡ quý báu nói trên, giúp cho Hội đạt được những kết quả hoạt động trong 10 năm qua và mong rằng Hội ATVSLĐ Việt Nam sẽ tiếp tục nhận được sự quan tâm chỉ đạo, tạo điều kiện, giúp đỡ tiếp tục trong thời gian tới.

Bên cạnh những kết quả đạt được trong 10 năm qua, Hội ATVSLĐ Việt Nam cũng gặp rất nhiều khó khăn, có nhiều tồn tại, yếu kém chưa được khắc phục, chủ yếu là trên các mặt sau đây:

- Trước hết đó là nhận thức về vai trò, vị trí, chức năng của các tổ chức xã hội, trong đó có Hội ATVSLĐ Việt Nam, còn chưa được coi trọng đầy đủ, đã gây nên những trở ngại, hạn chế cho sự phát triển và hoạt động của Hội. Điều thấy rõ nhất là sau 10 năm thành lập, tuy đã hết sức cố gắng vận động, thuyết phục, nhưng đến nay Hội ATVSLĐ Việt Nam cũng chỉ mới thành lập được 13 Chi Hội trực thuộc và 2 Tỉnh Hội. Tốc độ phát triển hội viên và xây dựng tổ chức Hội như vậy là rất chậm, chưa nhận được nhiệt tình ủng hộ, giúp đỡ của một số cấp, trong đó kể cả một số người đang công tác trong lĩnh vực ATVSLĐ đối với việc phát triển tổ chức Hội. Cũng trong một số trường hợp, do có quan niệm chưa đầy đủ về vai trò của các Hội KHKT mà có cơ quan quản lý đã không đồng ý để cho các Hội, trong đó có Hội KHKT ATVSLĐ Việt Nam được tham gia trực tiếp vào việc thực hiện một số nhiệm vụ trong Chương trình Quốc gia, mà yêu cầu phải thông qua các Bộ, ngành đang thực hiện chương trình để có thể xin ký các hợp đồng công việc cụ thể. Đó là điều rất đáng tiếc, chưa thể hiện được sự ứng xử bình đẳng đối với các Hội KHKT, không huy động và khai thác được sự đóng góp trí tuệ, mà trái lại còn làm giảm nhiệt tình của các nhà khoa học đối với việc tham gia vào sự nghiệp chung của đất nước.

- Về mặt chủ quan mà nói, các cấp Hội nhất là ở các Chi Hội, còn tỏ ra lúng túng trong hoạt động, một mặt do những hạn chế khách quan, nhưng về mặt chủ quan là do một số cán bộ, hội viên ít có nhiệt tình, chưa có sự quan tâm đúng mức, chưa dành thời gian cho công tác Hội. Mặt khác, do không có bất kỳ sự tài trợ hoặc nguồn thu kinh phí nào, mà phải tự lo liệu, tự trang trải để hoạt động nên Hội rất eo hẹp về kinh phí; các cán bộ Hội, kể cả ở cơ quan T.Ư Hội, chủ yếu là do nhiệt tình mà tham gia hoạt động Hội. Hội không có kinh phí để trả lương cho đội ngũ cán bộ, mà chỉ có thể trợ cấp hằng tháng vài ba trăm ngàn đồng mà thôi. So với các lĩnh vực chuyên ngành khác, có lẽ lĩnh vực ATVSLĐ là rất khó để có thể hoạt động vì lợi nhuận, thu kinh phí. Nếu không có nhiệt tình và lòng say mê đối với sự nghiệp ATVSLĐ và nếu nghĩ đến lợi ích kinh tế bản thân thì chắc không thể tham gia hoạt động Hội được.

Nêu lên một vài khó khăn, hạn chế, yếu kém trên đây không phải để chùn bước, mà chính là để càng thấy thêm quý giá những gì mà trong 10 năm qua, cán bộ, hội viên của Hội đã vượt qua, bền bỉ phấn đấu, cống hiến cho việc chung và cũng để cho thời gian tới, Hội cần phải tiếp tục phấn đấu nhiều hơn nữa, đóng góp tích cực hơn nữa cho sự nghiệp ATVSLĐ của đất nước. Quả thật, 10 năm chưa phải là dài đối với sự phát triển của 1 tổ chức. Nhưng 10 năm cũng là thời gian quá đủ để chứng kiến cho sự cần thiết đúng đắn việc ra đời của Hội ATVSLĐ, đủ để đánh giá một chặng đường phấn đấu đầy gian khổ, nhưng cũng rất vẻ vang của Hội vì sự nghiệp bảo vệ tính mạng và sức khỏe NLĐ nước ta.

Toàn Đảng và toàn dân ta đang từng bước ra sức vượt qua những khó khăn kinh tế - xã hội hiện nay thực hiện chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2011-2020 mà Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ 11 đã đề ra, phấn đấu để đến năm 2020 nước ta trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại. Trong bối cảnh đó, công tác ATVSLĐ cũng phải có sự phấn đấu mới, phải có sự đổi mới mạnh mẽ, vươn lên sao cho tương xứng với yêu cầu của một nước công nghiệp, phù hợp với xu hướng phát triển ATVSLĐ của thế giới hiện nay. Trước yêu cầu đối với sự phát triển của sự nghiệp ATVSLĐ của nước ta, Hội ATVSLĐ Việt Nam tin tưởng và mong mỏi rằng với nhiệt tình, trách nhiệm đối với sự nghiệp ATVSLĐ và với sự phấn đấu tích cực của các cấp Hội và hội viên để tiếp tục phát huy những kết quả đã đạt được, ra sức khắc phục những tồn tại yếu kém, với sự quan tâm chỉ đạo, hỗ trợ, giúp đỡ của Liên hiệp các Hội KH và KT Việt Nam, của Bộ LĐTB và XH và các cơ quan nhà nước, của Tổng LĐLĐVN và của các cấp, các ngành, các cơ quan, đơn vị, hoạt động của Hội trong những năm tới sẽ đạt được những kết quả mới tốt đẹp, đáp ứng với mong đợi của Đảng, của nhân dân, góp phần vào sự nghiệp vẻ vang, bảo đảm an toàn, bảo vệ tính mạng, sức khoẻ, hạnh phúc của NLĐ nước ta.

Theo Tạp chí BHLĐ tháng 3/2013